Phần 2:
Có những loại chất tháo khuôn sau:
(1) Loại màng mỏng
Ví dụ như giấy thuỷ tinh, màng terylene, màng polyvinyl, cũng có thể dùng va-dơ-li, dầu mỡ, thích hợp với khuôn có bề mặt phẳng đứng. Màng terylene tức là màng polyester được sử dụng khá nhiều. Độ dầy của màng 0,08 ~ 0,1mm, được dùng nhiều với các chế phẩm dạng tấm có bề mặt phẳng và hình làn sóng, sản phẩm có diện tích bề mặt lớn; độ dầy 0,04 ~ 0,06mm được dùng nhiều cho các sản phẩm có bề mặt cong như thân thùng. Nếu thao tác cẩn thận có thể dùng lại được. Hiện nay Các nhà sản xuất khi làm ra ngói hình làn sóng thường sử dụng loại màng mỏng 0,04mm để có thể sử dụng lại được, hạ giá thành sản xuất đề nghị không nên dùng loại màng có độ mỏng dưới 0,04mm, nếu không tỉ lệ sản phẩm hư hỏng sẽ cao, gây nhiều tổn thất.
(2) Chất tháo khuôn dạng nhựa
<1> Polyvinyl alcohol (PVA)
Dạng bột mầu trắng, sức căng bề mặt lớn, có thể tác dụng với nước, có thể hoà tan trong nước khi chứa 10%~38% gốc ethyl axin ở trạng thái phân tử lượng thấp, là loại chất tháo khuôn được dùng nhiều nhất trong nước hiện nay, chủng loại nhiều, độ phân giải trong alcohol là 88%, chịu được dầu và phần lớn các chất hoà tan.
Phối chế và ứng dụng (chia phần theo chất lượng): PVA 7 phần, nước 48 phần, cồn 44 phần, a-xê-tôn 5 phần. Đầu tiên cho PVA và nước trộn với nhau, có thể cho nhiệt độ lên 96oC để giúp cho việc hoà tan, cũng có thể cho thêm 0,1% thuốc khử bọt khí vào (ví dụ như silicones) . Trộn ở nhiệt độ 65oC và cho vào một chút cồn hoặc a-xê-tôn. Tỉ lệ nước và cồn có thể điều chỉnh, chẳng hạn: nước : cồn = (60~35) : (35~60). Nước nhiều hơn, màng tạo ra đều đặn nhưng làm khô sẽ bị chậm, nhiều cồn thì làm khô nhanh.
Nếu như cho vào 4%~5% glyceryl thì màng tạo ra có tính đàn hồi; cho vào 2 phần chất hoạt tính (như bột giặt, xà phòng) làm cho màng mỏng dầy đều nhau; cho thêm 1 phần gasoloid "OT" (như dioctyl sulfide succinate) làm cho màng nhẵn và phẳng; cho thêm 0,75 phần sodium benzoate có thể tránh được sự han ghỉ kim loại trong khuôn; cho thêm chút ít mực xanh có thể chống được rò rỉ; cho vào một chút ethyl acetate có thể làm giảm dộ dính. Vừa có thể xoa trát vừa có thể phun thành lớp mỏng, nhanh khô và đều.
Chất tháo khuôn PVA có tính năng tạo màng tốt, mềm, nhẵn, kín và không độc, thế nhưng thời gian làm khô dài. Cần phải làm khô hoàn toàn mới có thể sử dụng được, nếu không nước sẽ ảnh hưởng đến sự làm cứng polyester và epon. Nhiệt độ sử dụng là dưới 150oC, trong phạm vi nhiệt độ 100~150oC sử dụng màng sẽ tốt nhất. Thông thường bôi trước một ít pha-ra-phin rồi mới quét PVA thì hiệu quả sẽ tốt hơn.
<2> Cesium vinyl
Dạng bột hoặc hạt mầu trắng. Tan trong ester, trong ketone, aromatic hydrocarbon. Chịu được thuốc hoá học và nước.
Phối chế và ứng dụng: Có thể dùng trực tiếp 65 phần sơn cesium vinyl cho vào 35 phần chất làm loãng X-3, khuấy đều là được. Tính năng của màng loại này tốt, có cường độ chịu lực tốt, tính thẩm thấu tốt, có thể dùng bịt các lỗ trên khuôn, cách phối chế đơn giản, còn có các loại nhựa như polyvinyl, PS, polyvinyl acetal, nhựa có chứa flo. Vì polyvinyl không dùng thích hợp với chất hoà tan nên bị hạn chế, nhưng màng của nó lại thường được dùng làm chất tháo khuôn. Chất tháo khuôn làm từ nhựa có chứa flo hiệu quả tốt nhưng giá thành cao, chỉ dùng trong các trường hợp sử dụng nhiều lần. Chất tháo khuôn cesium vinyl còn có một cách pha chế khác là: cho 5~10 phần cesium vinyl trộn lẫn với 90~95 phần toluene và a-xê-tôn sau khi trộn đều để trong 1 ngày, sau khi đã hoà tan hết thì có thể sử dụng; cũng có thể dùng sơn vinyl chloride bán ngoài thị trường pha loãng bằng dầu chuối rồi sử dụng. Thông thường không dùng trực tiếp mà nên sử dụng qua một lớp chất tháo khuôn thì sẽ tốt hơn.
<3> Dung dịch poly styrene
Phương pháp phối chế: Thành phần Phần chất lượng
PS (dạng hạt) 5 phần
Toluene (C6H5CH3) 95 phần
Cho PS vào với toluene sau ít ngày hợp chất này được hoà tan, khuấy đều lên là được. Dùng với nhựa epon rất tốt, lớp màng tạo ra nhẵn, phẳng, thời gian làm khô ngắn, nhưng lại có độc. Sử dụng ở nhiệt độ dưới 100oC, do styrene có tác dụng hoà tan PS cho nên không thể dùng được với FRP polyester.
(3) Dạng poly siloxane
Dạng chất tháo khuôn này khá tốt, có mấy loại thường dùng sau:
<1> Dầu methyl silicone 201 (poly dimethyl-silicone)
Dịch thể dạng dầu, không mầu, không mùi, không độc, trung tính, không bay hơi, tan trong các chất hoà tan như ben zen, toluene, xylol, xăng, dầu hoả.
Phương pháp phối chế và ứng dụng: Có thể bôi trực tiếp lên bề mặt khuôn, hoặc pha thành dung dịch 5% (chất hoà tan là toluene hoặc nước tùng hương) để phun. Nếu như muốn sử dụng nhiều lần thì sau khi phun xong cần xử lý ở nhiệt độ 150~200oC trong 2 giờ.
<2> Chất tháo khuôn là keo siliconne
Pha 10 phần keo silicone loại 101# hoặc 201# với 90 phần toluene tạo thành dạng dung dịch, rồi dùng 5 phần methyl silicone 5# pha với 95 phần toluene tạo thành dung dịch, pha hai loại dung dịch này lẫn nhau rồi sử dụng. Loại chất tháo khuôn này sử dụng thích hợp với khuôn kim loại có độ rắn ở nhiệt độ cao, sau khi khuôn đã hoàn thành có thể sử dụng ở nhiệt độ trên 200oC, nếu bôi chất tháo khuôn ở nhiệt độ 150 đến dưới 200oC, sấy trong 2 giờ, hiệu quả sẽ tốt hơn.
(4) Sản phẩm dầu mỏ
<1> Pha-ra-phin
Được tạo thành từ nhiều loại ô-xít các bon, có kết cấu dạng tinh thể.
Phối chế và ứng dụng: Cho 35 phần pha-ra-phin đã được làm nóng chảy trộn dung hoà với 65 phần dầu thông. Giữ đủ nhiệt độ sử dụng. Có một số loại pha-ra-phin có thể dùng bôi trực tiếp. Chất tháo khuôn này dùng với khuôn kim loại hoặc với khuôn mà bề mặt đã có sơn rồi rất tốt. Khi dùng với khuôn thạch cao, pha-ra-phin có thể ngấm vào trong bề mặt thạch cao và làm cứng bề mặt thạch cao lại, vì vậy mà không thể dùng riêng với thạch cao được mà phải dùng kết hợp với chất thao khuôn khác, sử dụng chất tháo khuôn pha-ra-phin có thể có được chế phẩm epon nhẵn, bóng. Cũng có thể dùng xăng với pha-ra-phin (tỉ lệ 5:59) làm chất tháo khuôn.
<2> Mỡ bôi trơn ở nhiệt độ thấp số 2
Là chất được tạo thành thông qua làm đặc lithium sterate ở nhiệt độ thấp với diphenylamine 0,3%. Là chất khó nóng chảy , chịu được nước, chịu được lạnh và có tính ổn định hoá học tốt. Có thể dùng bôi trực tiếp vào bề mặt khuôn, sử dụng thuận tiện, hiệu quả tháo khuôn tốt.
(5) Loại khác
<1> Dầu va-dơ-lin
Là chất tổng hợp được tạo thánh từ 50 phần va-dơ-lin, 35 phần dầu hoả, 10 phần a xít béo, 5 phần pha-ra-phin. Có người dùng dầu va-dơ-lin (hoặc mỡ bôi trơn) cho thêm bột hoạt thạch (talcum) hoặc bọc ngoài bằng một lớp giấy thuỷ tinh làm chất tháo khuôn trong sản xuất đường ống.
<2> Dung dịch CA (Celulose Acetate)
Phương pháp phối chế: dùng 5 phần celulose diacetate, 4 phấn ethanol, 20 phần ethyl acetate, 6 phần diacetone alcohol, 24 phần me-ethyl acetone, 48 phần methyl acetone; cho celulose diacetate vào trong dung dịch nói trên trộn đều rồi lọc là được. Tạo thành màng nhẵn, phẳng, sử dụng thuận tiện, ít độc tính, tuy nhiên cũng có một số chất hoà tan khó khăn về nguồn nguyên liệu, giá đắt, không dùng thích hợp với nhựa epon, có thể phối hợp được với chất tháo khuôn PVA. Dùng với màng celulose diacetate ở lớp đáy sẽ có lực kết dính nhất định với khuôn, hơn nữa cường độ chịu lực của khuôn cũng được nâng cao, có thể sử dụng liên tục. Nhiệt độ sử dụng 150 ~ 200oC.
<3> Chất tháo khuôn trong
Khi sản xuất sản phẩm bằng ép khuôn chất tháo khuôn thường cho vào trong nhựa, chẳng hạn như zinc stearate (lượng dùng bằng 2% nhựa), a xít ô-lê-íc, đối với sản phẩm sản xuất bằng phương pháp kết dính thủ công khó thoát khỏi khuôn có thể cho thêm vào một lượng ít a xít béo làm chất tháo khuôn bên trong. Theo thông báo đã có người dùng mỡ phốt pho (đặc, dính nửa trong suốt) làm chất tháo khuôn bên trong của FRP polyester rất hiệu quả, kích thước chế phẩm ổn định, bên ngoài trơn bóng, giá rẻ, hơn nữa chế phẩm sau khi tháo khuôn nếu làm sơn dầu thì không cần phải xử lý sau.